Νέα μέθοδος αποκαλύπτει κρυμμένο έργο

Το πρόσωπο που κρυβόταν στο γρασίδι από το 1887Associated Press
Αμβέρσα: Το πορτραίτο μιας γυναίκας που κρυβόταν
κάτω από ένα μεταγενέστερο τοπίο του Βαν Γκογκ ήρθε και πάλι στο φως
χάρη σε έναν επιταχυντή σωματιδίων που παράγει ακτίνες Χ υψηλής
ενέργειας. Οι ερευνητές «είδαν» ακόμα και τα χρώματα του αρχικού πίνακα.
Όντας φτωχός και άσημος όσο ζούσε, ο μεγάλος Ολλανδός καλλιτέχνης
συχνά έκανε οικονομία ζωγραφίζοντας πάνω σε παλαιότερους πίνακές του ή
στο πίσω μέρος του ίδιου καμβά. Οι ειδικοί εκτιμούν μάλιστα ότι το ένα
τρίτο των έργων του κρύβουν και έναν δεύτερο πίνακα κάτω από τα
εξωτερικά στρώματα μπογιάς.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι ακτινογραφίες μπορούν να αποκαλύψουν τα
υποκείμενα στρώματα, οι εικόνες όμως που προκύπτουν είναι ασπρόμαυρες
και θολές.


Ο χημικός Κόεν Γιάνσενς του Πανεπιστημίου της Αμβέρσας στο Βέλγιο
και ο μηχανικός υλικών Γιόρις Ντικ του Πανεπιστημίου της Ντελφτ
ακολούθησαν μια διαφορετική προσέγγιση, η οποία συνδυάζει τις ακτίνες Χ
με τις γνώσεις που έχουν συγκεντρώσει οι ειδικοί για τα χρώματα του
19ου αιώνα.
Ο πίνακας Μπάλωμα Γρασιδιού εξετάστηκε με ένα ισχυρό
σύγχροτρο που βρίσκεται στο Αμβούργο ώστε να δημιουργηθεί ένας
δισδιάστατος χάρτης των ατόμων μετάλλου στον καμβά.
Οι ερευνητές μπόρεσαν να αναδημιουργήσουν τα χρώματα του υποκείμενου
πίνακα, καθώς γνώριζαν ότι τα άτομα υδραργύρου προέρχονταν από μια
κόκκινη χρωστική ουσία και τα άτομα αντιμόνιου αντιστοιχούσαν από μια
κίτρινη μπογιά.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η προσωπογραφία ζωγραφίστηκε ανάμεσα στο
Νοεμβρίο του 1884 και το Μάρτιο του 1885, όταν ο Βαν Γκογκ ζούσε στην
Ολλανδία (στην ίδια περίοδο χρονολογείται μάλιστα το διάσημο έργο του Οι πατατοφάγοι, που ζωγραφίστηκε τον Απρίλιο του 1885).
Ο πίνακας καλύφθηκε το 1887, όταν ο Βαν Γκογκ είχε μετακομίσει στο
Παρίσι με τον αδελφό του Τεό, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση
Journal of Analytical Chemistry.
Η αποκάλυψη του πορτραίτου ενισχύει τη θεωρία ότι ο Βαν Γκογκ
έστελνε με το ταχυδρομείο έργα του στον αδελφό του, τα οποία
«ανακύκλωσε» αργότερα όταν έφτασε και ο ίδιος στη Γαλλία.